Strategie maturalne - część I

Egzamin maturalny z języka angielskiego składa się z części ustnej i pisemnej. Maturę można zdawać na dwóch poziomach: podstawowym i rozszerzonym. Niniejszy artykuł rozpoczyna serię tekstów dotyczących strategii egzaminacyjnych przydatnych podczas zdawania matury z języka angielskiego. 

Matura podstawowa ustna

Egzamin ten polega na rozmowie z egzaminującym, podczas której zdający ma do wykonania pewne zadania przydatne w codziennej komunikacji w języku obcym (rozmowa sterowana), a następnie opisuje obrazek i odnosi się do niego. 

Rozmowa sterowana

Składa się z następujących części:

  1.       Uzyskiwanie i udzielanie informacji

Zdający ma za zadanie przeprowadzić krótką rozmowę z egzaminującym, w której zrealizuje trzy podstawowe punkty rozmowy. Punkty te są celami rozmowy i mają formę czasowników: zapytaj, poinformuj, dowiedz się, udziel wskazówek, upewnij się, poproś, itp. 

Przykład: Jesteś na dworcu kolejowym w Manchesterze. Chcesz dostać się do Liverpoolu.

- zapytaj ile kosztuje bilet w obie strony z Manchesteru do Liverpoolu

- dowiedz się, z którego peronu i o której godzinie odjeżdża pociąg

- zapytaj czy są zniżki dla uczniów.

Rozmowę rozpoczyna egzaminujący.

E: Hello, how can I help you?

Z: I’d like to know how much is the return ticket to Liverpool?

E: One moment please, it’s £4.

Z: OK, is it possible to have a student discount?

E: Yes, of course. It will be £3.50, then. Here you are.

Z: OK, thank you. And from which platform does the train leave?

E: Platform numer 3.

Z: Thank you very much.

E: You are welcome, bye.

Najważniejszym elementem rozmowy jest zrealizowanie wszystkich celów rozmowy w sposób komunikatywny i przy użyciu słownictwa tematycznego: platform, return ticket, discount, train. Jeśli zdający nie zna, któregoś z powyższych słów może posłużyć się opisem wyjaśniającym, np. zamiast używać słowa „discunt” można zapytać o to samo w inny sposób: Could students pay less for the ticket? Przy uzyskiwaniu i udzielaniu informacji przydatne będą również różne rodzaje pytań. W języku angielskim istnieją pytania bezpośrednie zaczynające się od słówka pytającego bądź operatora, np. From which platform does the train leave? Is it possible to have a student discount? oraz pytania pośrednie, które wprowadza się za pomocą frazy, np. I’d like to know, Could you tell me, I’d like to ask. Należy pamiętać, że szyk pytania po frazie wprowadzającej jest szykiem zdania twierdzącego. 

  2.      Relacjonowanie wydarzeń

Zadaniem zdającego jest opowiedzenie o pewnym przeszłym zdarzeniu lub pewnej sytuacji. Tutaj również muszą być zrealizowane wszystkie trzy cele rozmowy, które są wprowadzane za pomocą czasowników: opowiedz, zrelacjonuj, przedstaw, powiedz itp. 

Przykład: Opowiedz znajomemu Anglikowi/znajomej Angielce o swoich ostatnich urodzinach.

- powiedz gdzie i kiedy odbyły się urodziny oraz kto w nich uczestniczył

- opowiedz jak wyglądała impreza oraz jaki był poczęstunek

- powiedz co najbardziej Cię zaskoczyło.

Rozmowę rozpoczyna zdający.

Z: Hi John! Guess what! I had my birthday party last week! It was great!

E: Oh, really? Cool! How was that?

Z: I organized the party at my place and invited my best friends from school. At first, we were just talking, dancing and listening to music. After that we were playing various games. We had a chocolate cake, three packets of crisps and some snacks. Eventually, we went out to watch some fireworks. But the best thing about the party was my friend David who was dressed up in Santa’s cosutme and gave me a beautiful present my friends had bought for me. I was so surprised!

E: Lucky you!

W tej części należy pamiętać o użyciu czasów przeszłych. Przy opisie wydarzeń używaj czasu Past Simple (czynności następujące po sobie: I organized and invited…) oraz Past Perfect (kolejność czynności w czasie: He gave my a present my friends had bought for me), a przy opisie sytuacji – czasu Past Continuous (czynności trwające), np. We were talking. Przydatną rzeczą są także sformułowania określające kolejność wydarzeń, np. at first, firstly, secondly, then, after that, eventually, lastly.  

 3.      Negocjowanie

Prawdopodobnie najtrudniejsza część rozmów sterowanych, polegająca na umiejętności nie tylko wyrażania swojej opinii, ale także argumentowania i przekonywania innych oraz dochodzenia do kompromisu. Cele rozmowy określają czasowniki: zaproponuj, nakłoń, odrzuć, znajdź rozwiązanie, itp.

Przykład: Jesteś członkiem/członkinią koła ekologicznego. Waszym zadaniem jest zorganizowanie projektu ekologicznego w związku ze Światowym Dniem Sprzątania Świata.

- zaproponuj swój pomysł na realizację projektu

- odrzuć propozycję kolegi i wyjaśnij dlaczego ten pomysł nie jest dobry

- zaproponuj rozwiązanie kompromisowe.

Rozmowę rozpoczyna zdający.

Z: OK, we are supposed to make a project. Do you have any ideas? I think we could organise some drama about ecology.

E: Oh, but we don’t have enough time for that. The event is the day after tomorrow. Can’t we just clean the school yard?

Z: That’s not a good idea, I’m afraid. We do it every year. We should try something different.

E: But the event is about cleaning the earth, what else shall we do?

Z: Oh right. In my opinion, the best idea would be to both clean the school yard and make some ecological posters and put them all around the school. By doing this we will encourage others to care about our environment.

E: That’s cool!

Zadanie to wymaga od ucznia umiejętności wyrażania swojej opinii oraz sugerowania. Można zrobić to za pomocą następujących fraz: I think, in my opinion, it would be a good idea, shall we…?, what about…?, why don’t we…? Kolejnym użytecznym elementem rozmowy jest umiejętność grzecznego odrzucania propozycji innych, np. It’s not a good idea, I’m afraid… oraz akceptowania, np. all right, why not…?, a także argumentowania, np. as a result, by doing this, that would make…

Podsumowanie

W rozmowach sterowanych najważniejsza jest umiejętność komunikowania się. Należy starać się używać słownictwa tematycznego i odpowiednich konstrukcji gramatycznych oraz wypowiadać się w sposób uprzejmy. Błędy leksykalno-gramatyczne, które nie zakłócają ogólnego zrozumienia wypowiedzi mają mniejszy wpływ na ocenę niż ogólna umiejętność komunikowania się oraz płynność mówienia.